(dare un'opinione)

pronunciare male qc — to mispronounce sth

pronunciarsi (su qc) — (dare un'opinione) to give one's opinion (on sth), comment (on sth)

non mi pronuncio — I don't want to comment

pronunciare male — to mispronounce

-rsi contro, a favore di qcs. — to pronounce against, for sth., to decide against, in favour of sth.

-rsi in favore di qcn. — to speak (out) in sb.'s favour

non si è ancora pronunciato — he hasn't yet given his opinion, he's still not saying

pronunciare male qc — to mispronounce sth

pronunciarsi (su qc) — (dare un'opinione) to give one's opinion (on sth), comment (on sth)

non mi pronuncio — I don't want to comment

non avere giudizio — to have no wisdom

mettere giudizio — to become sensible, to steady oneself

l'età del giudizio — the age of reason

rinvio a giudizio — remand

in attesa di giudizio — awaiting trial

giudizio di primo grado — judgment of first instance

Giudizio Universale — Last Judgment

a pieni -i — with full marks

voto alle donne — female suffrage

diritto di voto — entitlement to vote, franchise

mettere ai -i qcs. — to put sth. to the vote

i risultati del voto — the results of the poll

dare il proprio voto a qcn. — to vote for sb.

fare un voto — to make a vow

voto di castità, povertà, obbedienza — vow of chastity, poverty, obedience

prendere o pronunciare i -i — to take one's vows

voto di fiducia — vote of confidence

voto di protesta — protest vote

voto segreto — secret vote

voto di sfiducia — vote of no confidence

a mio parere — in my opinion

pare impossibile ma è così — it doesn't seem possible and yet it's true

pare di sì/no — it seems/doesn't seem so

non mi pare vero! — I can scarcely believe it!

pare che voglia cambiare squadra — apparently he wants to change teams

pare che sia stato lui — it seems it was him

a quanto pare se n'è andato — he seems to have left, he has apparently left

(essere dell'opinione) mi pare che... — I think (that)..., it seems to me (that)...

mi pare che sia già arrivato — I think he's already here

mi pare di sì/no — I think/don't think so

che te ne pare? — what do you think?

che te ne pare del mio libro? — what do you think of my book?

che te ne pare di andare al cinema? — how about going to the cinema?, how do you fancy going to the cinema?

è ora di andare, non ti pare? — don't you think it's time we left?

disturbo? — ma le pare! — am I disturbing you? — not at all!

il viaggio mi è parso lungo — the journey seemed long to me

mi pare un tipo onesto — he seems to be an honest guy

non mi pare, mi pare di no — I don't think so

e ti pareva! — did you doubt it!

mi pareva (strano)! — I thought so! I guessed as much!

che te ne pare di questa idea? — how does the idea strike you?

fa quello che gli pare — he does what he wants

sei libero di andare e venire come ti pare — you can come and go as you please

ma Le pare! — think nothing of it! don't mention it!

pare sia divertente! — it sounds like it should be fun!

pare che abbia cambiato idea — he is reported to have changed his mind

pare che sia un buon hotel — it's supposed to be a good hotel

pare che sia molto ricco — he is reputed to be very rich

pare che ci sia qualche errore — there seems to be some mistakes

a quanto pare — to all appearances

a quanto pare, pensa che... — he seems to think that...

i suoi genitori, a quanto pare, erano ambiziosi — his parents, it appears, were ambitious

essere dello stesso avviso — to be of like mind

fino a nuovo avviso — until further notice

ricevere un avviso — to be notified

mettere sull'avviso — to forewarn

avviso d'asta — call for tenders

avviso di gara — invitation to bid

avviso al lettore — foreword

avviso di pagamento — notice to pay

avviso di spedizione — shipping notice

voce di soprano, baritono — soprano, baritone voice

avere voce, una bella voce — to have a loud, beautiful voice

essere giù di voce — to be hoarse

perdere la voce — to lose one's voice

cantata per quattro -i — cantata for four voices

abbassare la voce — to lower one's voice

a voce alta, bassa — in a loud, low voice

gridare con quanta voce si ha in corpo — to shout at the top of one's lungs

la voce del popolo — the voice of the people

fare sentire la propria voce — to make oneself heard

a gran voce — loudly, in a loud voice

mettere in giro o spargere la voce che... to set it about that...; corre voce che... rumour has it that..., there's a rumour around that..., the story goes that...; sono solo -i — they are only rumours

la voce della saggezza, della ragione, della coscienza, del cuore — the voice of wisdom, reason, conscience, the heart

voce attiva, passiva — active, passive voice

"misi", voce del verbo "mettere" — "misi", form of the verb "mettere"

sotto la o alla voce "stampanti" — under the heading "printers"

voce di petto — chest-voice

voce di testa — head-voice

a (viva) voce — in person

dare voce a qcs., qcn. — to give voice to sth., sb.

fare la voce grossa — to raise one's voice

corso di formazione — training course

dare la formazione della squadra — to name the team

formazione di vesciche — blistering

formazione rocciosa — rock formation

volare in formazione — to fly in formation

a chi stai pensando? — who are you thinking about?

pensava al tempo passato — he was remembering days gone by

penso di sì — I think so

penso di no — I don't think so

pensare con la propria testa — to think for o.s.

pensa a come sarebbe bello — think how lovely it would be

prima di parlare pensa — think before you speak

se solo ci avessi pensato — if only I had thought about it

non voglio nemmeno pensarci — I don't even want to think about it

ciò mi dà da pensare — that gives me something to think about

pensare bene/male di qn — to think well/badly of sb, have a good/bad opinion of sb

ma pensa un po'! — just think of that!

(provvedere) pensare a qc — to see to sth, take care of sth

pensa ai fatti tuoi! — mind your own business!

che stai pensando? — what are you thinking?

cosa ne pensi? — what do you think of it?, how do you feel about it?

ciò mi fa pensare che... — that makes me think that...

il suo comportamento farebbe pensare che... — his behaviour would lead you to suppose that..., his behaviour would make you think that...

non avrei mai pensato finisse così — I would never have believed it would end like this

ti pensavo più furbo — I thought you were smarter than that

chi l'avrebbe mai pensato? — who would have thought it?

e pensare che... — and to think that...

non pensa che quello che fa può danneggiare gli altri — he doesn't realize that what he does may harm others

(avere intenzione) pensare di fare qc — to think of doing sth

pensavo di invitare anche lui — I was thinking of inviting him too

penso di partire in serata — I'm thinking of leaving in the course of the evening

ne pensa sempre una nuova — he's always got something new up his sleeve

l'ha pensata bella — he had a bright idea

una ne fa e cento ne pensa — he's always up to something

che ne pensi? — what do you think of it?

dire ciò che si pensa — to say what one thinks, to speak one's mind

penso che abbia ragione — I think (that) he's right

penso di sì — I think so

non penso, penso di no — I don't think so

penso di avere fatto un buon lavoro — I think I did a good job

non è così stupido come si pensa — he's not as stupid as people think (he is)

tutto fa pensare che — there's every indication that

pensa cosa potrebbe succedere! — just think what might happen!

pensa che si è ricordata il mio nome! — fancy her remembering my name!

ma pensa un po'! — fancy that!

ti penso giorno e notte — I think about you day and night

non posso pensare a tutto — I can't think of everything

pensa solo a se stesso, al denaro, a divertirsi — he only thinks of himself, about money, about enjoying himself

pensa agli affari tuoi! — mind your own business!

penserò io ai bambini — I'll look after the children

ora che ci penso, a pensarci bene... — come to think of it...

solo a pensarci mi sento male — the mere thought makes me ill, it makes me ill just thinking about it

è semplice, bastava pensarci — it's easy, it just required some thinking

non pensarci neanche! — don't even think about it!

pensandoci meglio... — on second thoughts...

ci penserò (su) — I'll think about it

pensaci bene! — think twice about it! think it over!

non pensiamoci più! — let's forget about it!

non ci avevo neanche pensato — it hadn't even occurred to me

non ci penso proprio! — nothing could be further from my mind! no way am I doing that!

la penso come te — I think the same as you, I am of the same mind

le ho detto come la penso — I gave her a piece of my mind

una ne fa e cento ne pensa — he is always up to something

dare da pensare — to worry

è una faccenda che dà da pensare — the whole affair sets you thinking

e pensare che... — and to think that...

pensa e ripensa — after long thought, after much racking of one's brains

pensa alla salute! — don't worry!

domandare qc a qn — to ask sb sth

mi ha domandato l'ora — he asked me the time

mi ha domandato se volevo andare alla festa — he asked me if I wanted to go to the party

domandare qc a qn — to ask sb for sth

domandare scusa a qn — to beg sb's pardon, say sorry to sb

domandare un favore a qn — to ask sb a favour, ask a favour of sb

domandarsi — to wonder, ask o.s.

mi domando dove possa essere — I wonder where it can be

mi domando e dico perché devo rimanere qua? — why on earth have I got to stay here?

domandare di qn — (chiedere come sta) to ask after sb

domandare il permesso a qcn. — to ask (for) sb.'s permission

domandare scusa a qcn. — to apologize to sb.

e me lo domandi! — you're asking me?

domandare qcs. a qcn. — to ask sb. sth.

domandagli come si chiama — ask him his name

domandare a qcn. come, perché, se — to ask sb. how, why, whether

"è partita?" domandò — "has she left?" he asked

quanto domandano per quel quadro? — what (price) are they asking for that painting?

Luca ha domandato di te — Luca asked after you, Luca asked how you were getting on

-rsi se, perché, come, dove — to wonder whether, why, how, where

cum caelum suspeximus,

caelum,

summum de gurgite caelum,

astra,

ramos,

pisces qui neque videntur a nobis neque ipsi nos suspicere possunt,

suspexit in caelum,

nec suspicit nec circumspicit,

formare vultus, respicientes, suspicientesque et despicientes,

nihil altum, nihil magnificum ac divinum suspicere possunt, qui, etc.,

syn. stupeo): eos viros suspiciunt maximisque efferunt laudibus, in quibus, etc.,

suspicit potentem humilis,

eloquentiam,

naturam (with admirari),

argentum et marmor vetus aeraque et artes,

Bomilcar suspectus regi et ipse eum suspiciens,

habere aliquem falso suspectum,

quo quis versutior et callidior est hoc invisior et suspectior detractā opinione probitatis,

provincia de morbis,

ne super tali scelere suspectum se haberet,

in quādam causā suspectus,

in morte matris,

in eā (filiā),

suspectus societate consilii,

suspecti capitalium criminum,

nimiae spei,

Licinius Proculus intimā familiaritate Othonis suspectus,

aemulationis,

proditionis,

sceleris,

non clam me est, tibi me esse suspectam,

meis civibus suspectus,

cum filius jamjam patri suspectus esset de novercā,

nomine neglegentiae suspectum esse alicui,

suspectus consilia ejus fovisse,

(in tyrannorum vitā) omnia semper suspecta atque sollicita,

(voluptas) invidiosum nomen est, infame, suspectum,

res,

ut quae suspecta erant, certa videantur,

in suspecto loco,

in eā parte consedit, quae suspecta maxime erat,

lacus Ambiguis suspectus aquis,

metuit accipiter Suspectos laqueos,

periculum,

suspectae horae (quartanae),

tumores,

aqua frigida,

promissum suspectius,

animi medicina pluribus suspecta et invisa,

suspectam facit judici causam,

crudele, suos addicere amores: Non dare, suspectum,

timidi et suspecti,

suspitionem et culpam ut ab se segregent,

tanta nunc suspitio de me incidit,

hem, etc.,

in quā re nulla subest suspitio,

erat porro nemo, in quem ea suspitio conveniret,

in quem ne si insidiis quidem interfectus esset, ulla caderet suspitio,

suspitionem populi sensit moveri,

in suspitionem alicui venire,

in suspitionem cadere,

augetur Gallis suspicio,

suspitionem levare atque ab se removere,

aliquem suspitione exsolvere,

omnem offensionem suspitionis de aliquo deponere,

maligna insontem deprimit suspicio,

suspicione si quis errabit suā,

in amore haec omnia insunt vitia: injuriae, Suspitiones, inimicitiae,

multae causae suspitionum offensionumque dantur,

cum ad has suspiciones certissimae res accederent,

si minus honestas suspitiones injectas diluemus,

ne in suspitione ponatur stupri,

in aliquem suspitionem amoris transferre,

alicui suspitionem ficte reconciliatae gratiae dare,

in suspitionem avaritiae venire,

in suspitionem conjurationis vocari,

qui in suspitionem incidit regni appetendi,

belli subita suspitio,

expellere aliquem suspitione cognationis,

belli suspicione interpositā,

dare timoris aliquam suspicionem,

habebit enim suspicionem adulterii,

ea res minime firmam suspitionem veneni habet,

suspitio est mihi, nunc vos suspicarier, etc.,

jam tum erat suspitio, Dolo malo haec fieri omnia,

addit fuisse suspitionem, veneno sibi conscivisse mortem,

unde nata suspicio est, quasi desciscere a patre temptasset,

opinio, conjectura): deorum,

suspitionem nullam habebam te rei publicae causā mare transiturum,

ne quam suspicionem infirmitatis daret,

nullā suspicione vulneris laesus,

mulsa quae suspicionem tantum possit habere dulcedinis,

rimettere in libertà qcn. — to release sb., to set sb. at liberty

libertà d'azione, di scelta — freedom of action, of choice

libertà civili — civil liberties

libertà di associazione — freedom of assembly

libertà di coscienza — freedom of conscience

libertà di costumi — looseness of morals

libertà di culto — freedom of worship

libertà d'informazione — freedom of information

libertà di opinione — freedom of opinion

libertà di parola — freedom of speech, free speech

libertà di pensiero — freedom of thought

libertà di stampa — freedom of the press

mettere qcn. in libertà vigilata — to put sb. on probation

esit, XII. Tab. ap. Fest. s. v. nec, p. 162 Mull.: escunt for erunt,

FVVEIT, C. I. L. 1, 1051: fuit,

fuerim,

fuerit,

sies,

siet,

sient,

fuam, fuas, etc., regarded by G. Curtius, de Aorist. Lat. Rel. in Studien zur Gr. u. Lat. Gram. 1, 431 sqq., as an aorist: fuam,

fuant,

definitionum duo sunt genera prima: unum earum rerum quae sunt: alterum earum quae intelleguntur. Esse ea dico, quae cerni tangive possunt, ut fundum, aedes, parietem, cetera. Non esse rursus ea dico, quae tangi demonstrarive non possunt, cerni tamen animo atque intellegi possunt, ut si usucapionem, si tutelam, etc.... definias,

si abest, nullus est,

nunc illut est, quom me fuisse quam esse nimio mavelim,

ita paene nulla sibi fuit Phronesium ( = paene mortuus est),

omne quod eloquimur sic, ut id aut esse dicamus aut non esse,

non statim, quod esse manifestum est, etiam quid sit apparet,

flumen est Arar, quod, etc.,

homo nequissimus omnium qui sunt, qui fuerunt, qui futuri sunt!

si quos inter societas aut est aut fuit aut futura est,

nec enim, dum ero, angar ulla re, cum omni vacem culpa: et, si non ero, sensu omnino carebo,

si modo futuri sumus, erit mihi res opportuna,

si quando erit civitas, erit profecto nobis locus: sin autem non erit, etc.,

nolite arbitrari, me cum a vobis discessero, nusquam aut nullum fore,

si erit ulla res publica... sin autem nulla erit,

fuimus Troes, fuit Ilium,

sive erimus seu nos fata fuisse volunt,

illa (solis defectio) quae fuit regnante Romulo,

neque enim est periculum, ne, etc.,

amabo, quid tibi est?

quid se futurum esset,

cum non liceret quemquam Romae esse, qui, etc.,

cum Athenis decem ipsos dies fuissem,

cum Africanus constituisset in hortis esse,

cum essemus in castris,

nonne mavis sine periculo tuae domi esse quam cum periculo alienae?

vos istic commodissime sperem esse,

deinceps in lege est, ut, etc.,

quid enim in illis (litteris) fuit praeter querelam temporum,

cum esset (Sulpicius Gallus) casu apud M. Marcellum,

eram cum Stoico Diodoto: qui cum habitavisset apud me mecumque vixisset, etc.,

erat nemo, quicum essem libentius quam tecum et pauci, quibuscum essem aeque libenter,

qui me admodum diligunt multumque mecum sunt,

Smyrnae cum simul essemus complures dies,

cujus soror est cum P. Quintio,

ea nocte mecum illa hospitis jussu fuit,

cum hac (meretrice) si qui adulescens forte fuerit,

Curio fuit ad me sane diu,

cum ad me bene mane Dionysius fuit,

esse sub uno tecto atque ad eosdem Penates,

cum est in sagis civitas,

in laxa toga,

Sive erit in Cois, Coa decere puta,

11: in servitute,

in illa opinione populari,

in magno nomine et gloria,

in spe,

in tanta moestitia,

in odio,

in probris, in laudibus,

in officio,

in injustitia,

in vitio,

ne in mora quom opus sit, sies,

ne in mora illi sis,

hic in noxia'st,

quae (civitas) una in amore atque in deliciis fuit,

in ingenti periculo,

in pace,

(statua) est et fuit tota Graecia summo propter ingenium honore et nomine,

si quis asperitate ea est et inmanitate naturae,

ne quo periculo proprio existimares esse,

in periculo): ego sum spe bona,

res nunc difficili loco mihi videtur esse,

incredibili sum sollicitudine de tua valetudine,

rem illam suo periculo esse,

ut quae in naves inposuissent, ab hostium tempestatisque vi publico periculo essent,

dare nummos meo periculo,

communi periculo,

res erat non in opinione dubia,

sed totum est in eo, si, etc.,

omnem reliquam spem in impetu esse equitum,

quoniam totum in eo sit, ne contrectentur pocula,

mulier mane: sunt Qui volunt te conventam,

sunt hic quos credo inter se dicere,

sunt quae te volumus percontari,

quid est, quod tu gestas tabellas?

quid est, quod tu me nunc optuere?

quid hoc est, quod foris concrepuit?

tun' is es, Qui in me aerumnam obsevisti?

quid est, quod tuo animo aegre est?

at ego est quod volo loqui,

est quod te volo secreto,

sunt quos scio amicos esse, sunt quos suspicor,

ita subitum'st, quod eum conventum volo,

sunt quae ego ex te scitari volo,

sed est quod suscenset tibi,

est quod me transire oportet,

quid sit quapropter te jussi, etc.,

sunt item quae appellantur alces,

(nationes) ex quibus sunt qui ovis vivere existimantur,

sunt qui putant posse te non decedere,

sunt autem, qui putant non numquam complexione oportere supersederi,

quamquam sunt, qui propter utilitatem modo petendas putant amicitias,

sunt autem quae praeterii,

sunt, qui abducunt a malis ad bona, ut Epicurus. Sunt, qui satis putant ostendere, nihil inopinati accidisse... Sunt etiam qui haec omnia genera consolandi colligunt,

sunt, qui, quod sentiunt, non audent dicere,

Argiletum sunt qui scripserunt ab Argola, etc.,

sunt qui ita dicunt,

sunt qui spiritum non recipiunt sed resorbent,

sunt, quos curriculo pulverem Olympicum Collegisse juvat,

sunt quibus in satira videor nimis acer,

sunt quorum ingenium nova tantum crustula promit,

sunt alii qui te volturium vocant,

est genus hominum qui se primos omnium esse volunt,

multae sunt causae, quam ob rem cupio abducere,

erat quidam eunuchus, quem mercatus fuerat,

multaeque res sunt in quibus de suis commodis viri boni multa detrahunt,

sunt ejus aliquot orationes, ex quibus lenitas ejus perspici potest,

fuerunt alia genera philosophorum, qui se omnes Socraticos esse dicebant,

nonnulli sunt, qui aluerunt, etc.,

sunt quidam, qui molestas amicitias faciunt, cum ipsi se contemni putant,

sunt vestrum, judices, aliquam multi, qui L. Pisonem cognoverunt,

multae et pecudes et stirpes sunt, quae sine procuratione hominum salvae esse non possunt,

sunt bestiae quaedam, in quibus inest aliquid simile virtutis, etc.,

permulta sunt, quae dici possunt, quare intellegatur, etc.,

fuere complures, qui ad Catilinam initio profecti sunt,

alia fuere, quae illos magnos fecere,

sunt qui nullum censeant fieri discessum,

sunt qui in rebus contrariis parum sibi constent,

de impudentia singulari sunt qui mirentur,

est eisdem de rebus quod dici potest subtilius,

praesto est qui neget rem ullam percipi esse sensibus,

quicquid est quod deceat, id, etc.,

sunt qui nolint tetigisse nisi illas, etc.,

sunt qui Crustis et pomis viduas venentur avaras,

vestes Gaetulo murice tinctas Sunt qui non habeant, est qui non curet habere,

sunt quidam e nostris, qui haec subtilius velint tradere et negent satis esse, etc.,

rarum est quoddam genus eorum, qui se a corpore avocent,

quotus igitur est quisque qui somniis pareat?

solus est hic, qui numquam rationes ad aerarium referat,

quae quibusdam admirabilia videntur, permulti sunt, qui pro nihilo putent,

erat nemo in quem ea suspicio conveniret,

quis enim miles fuit, qui Brundisii illam non viderit? quis, qui nescierit, etc.,

sit aliquis, qui nihil mali habeat,

sunt nonnullae disciplinae, quae officium omne pervertant,

est quaedam animi sanitas quae in insipientem quoque cadat,

Syracusis lex est de religione, quae jubeat,

unus est qui curet constantia magis quam consilio,

si est una ex omnibus quae sese moveat,

multi sunt, qui non acerbum judicent vivere, sed supervacuum,

erant sententiae quae castra Vari oppugnanda censerent,

fuere cives qui seque remque publicam obstinatis animis perditum irent,

sunt verba et voces, quibus hunc lenire dolorem Possis,

sunt delicta tamen, quibus ignovisse velimus,

est quibus Eleae concurrit palma quadrigae: est quibus in celeres gloria nata pedes,

nomen Mercurio'st mihi, Plaut Am. prol. 19: nisi jam tum esset honos elo quentiae,

est igitur homini cum deo similitudo,

familiaritas, quae mihi cum eo est,

privatus illis census erat brevis,

Trojae et huic loco nomen est,

Hecyra est huic nomen fabulae,

cui saltationi Titius nomen esset,

cui (fonti) nomen Arethusa est,

Scipio, cui post Africano fuit cognomen,

nec rubor est emisse palam (sc. ei),

neque testimonii dictio est (sc. servo),

tecum nihil rei nobis, Demipho, est,

sibi cum illa mima posthac nihil futurum,

jussit bona proscribi ejus, quicum familiaritas fuerat, societas erat,

si mihi tecum minus esset, quam est cum tuis omnibus,

es ne tu an non es ab illo milite e Macedonia?

ab Andria est ancilla haec,

erat enim ab isto Aristotele,

sed vide ne hoc, Scaevola, totum sit a me,

(judicia) partim nihil contra Habitum valere, partim etiam pro hoc esse,

(creticus) qui est ex longa et brevi et longa,

duo extremi chorei sunt, id est, e singulis longis et brevibus,

etsi temeritas ex tribus brevibus et longa est,

horresco misera, mentio quoties fit partionis: Ita paene tibi fuit Phronesium,

nunc illud est, cum me fuisse quam esse nimio mavelim,

sive erimus, seu nos fata fuisse velint,

fuimus Troes, fuit Ilium et ingens Gloria Teucrorum,

certus in hospitibus non est amor: errat ut ipsi, Cumque nihil speres firmius esse, fuit,

quid tibi vis dicam, nisi quod est?

sunt ista, Laeli,

ista esse credere,

est ut dicis, inquam,

sit quidem ut sex milia seminum intereant,

esto: ipse nihil est, nihil potest,

verum esto,

esto,

sin est, ut velis Manere illam apud te, dos hic maneat,

si est, ut dicat velle se, Redde,

si est, culpam ut Antipho in se admiserit,

est, ut id maxime deceat,

quando fuit, ut, quod licet, non liceret?

non est igitur, ut mirandum sit, ea praesentiri, etc.,

non erat, ut fieri posset, mirarier umquam,

futurum esse ut omnes pellerentur,

non est, ut copia major Ab Jove donari possit tibi,

est ut viro vir latius ordinet Arbusta sulcis,

numquam est enim, quin aliquid memoriae tradere velimus,

magis est ut ipse moleste ferat errasse se, quam ut, etc.,

quid erat cur Milo optaret,

neque est ut putemus ignorari ea ab animalibus,

erit, ubi te ulciscar, si vivo,

est, ubi id isto modo valeat,

est cum non est satius, si, etc.,

est quod visam domum,

etsi magis est, quod gratuler tibi quam quod te rogem,

est quod referam ad consilium: sin, etc.,

quod timeas non est,

nil est illic quod moremur diutius,

non est quod multa loquamur,

non est cur eorum spes infragatur,

nihil est cur,

est quadam prodire tenus, si non datur ultra,

Cato, R. R. prooem. § 1: scire est liberum Ingenium atque animum,

nec non et Tityon terrae omniparentis alumnum Cernere erat,

neque est te fallere quicquam,

unde Plus haurire est,

est Gaudia prodentem vultum celare,

quod versu dicere non est,

quod tangere non est,

quae verbo objecta, verbo negare sit,

ut conjectare erat intentione vultus,

est videre argentea vasa,

ne tibi sit frigida saxa adire,

tu procul a patria (nec sit mihi credere tantum!) Alpinas nives Me sine vides,

fuerit mihi eguisse aliquando amicitiae tuae,

cum jam in eo esset, ut in muros evaderet miles,

si viderent in eo jam esse ut urbs caperetur,

jamque in eo rem fore, ut Romani aut hostes aut domini habendi sint,

cum res non in eo essent ut, etc.,

non in eo esse Carthaginiensium res, ut, etc.,

cum ab Ulixe adducta Iphigenia in eo esset, ut immolaretur,

ecquid in mentem est tibi, Patrem tibi esse?

nam numero mi in mentem fuit,

ex eo tempore res esse in vadimonium coepit,

portus in praedonum fuisse potestatem sciatis,

ut certior fieret, quo die in Tusculanum essem futurus,

qui neque in provinciam cum imperio fuerunt,

quae ne in potestatem quidem populi Romani esset,

nec prius militibus in conspectum fuisse,

esse in amicitiam populi Romani dicionemque,

in eorum potestatem portum futurum,

diem scito nullum esse, quo, etc.,

et praeclara res est et sumus otiosi,

quod in homine multo est evidentius,

sperare videor Scipionis et Laelii amicitiam notam posteritati fore,

non sum ita hebes, ut istud dicam,

cum, ignorante rege, uter esset Orestes, Pylades Orestem se esse diceret, Orestes autem ita ut erat, Orestem se esse perseveraret,

consul autem esse qui potui? etc.,

nos numerus sumus et fruges consumere nati,

pars non minima triumphi est victimae praecedentes,

nobile erit Romae pascua vestra forum,

sanguis erant lacrimae,

ego tu sum, tu es ego: unanimi sumus,

tuos sum,

is enim fueram, cui, etc.,

sic, inquit, est,

est, inquit, ut dicis,

quod ita cum sit,

quia sunt haud procul ab hujus aetatis memoria,

nec vero habere virtutem satis est,

dato qui bene sit: ego, ubi bene sit, tibi locum lepidum dabo,

apud matrem recte est,

cum in convivio comiter et jucunde fuisses,

omnes hanc quaestionem haud remissius sperant futuram,

dicta impune erant,

quod in maritimis facillime sum,

locum habeo nullum ubi facilius esse possum,

in republica ita est versatus, ut semper optimarum partium et esset et existimaretur,

qui ejusdem civitatis fuit,

qui Romanae partis erant, urbe excesserunt,

si defenditis, vestri, si deseritis, Samnitium erimus,

nimium me timidum, nullius animi, nullius consilii fuisse confiteor,

disputatio non mediocris contentionis est,

magni judicii, summae etiam facultatis esse debebit,

(virtus) nec tantarum virium est, ut se ipsa tueatur,

Sulla gentis patriciae nobilis fuit,

summi ut sint laboris,

civitas magnae auctoritatis,

refer, Cujus fortunae (sit),

se nullius momenti apud exercitum futurum,

qui ejusdem aetatis fuit,

invicti ad laborem corporis erat,

nec magni certaminis ea dimicatio fuit,

somni brevissimi erat,

classis centum navium,

annus trecentarum sexaginta quinque dierum,

bono animo es,

jam aetate ea sum, ut, etc.,

bellum varia victoria fuit,

L. Catilina nobili genere natus fuit magna vi et animi et corporis, set ingenio malo,

Sulla animo ingenti,

esse magna gratia,

tenuissima valetudine esse,

si fuerit is injustus, timidus, hebeti ingenio atque nullo,

mira sum alacritate ad litigandum,

bono animo sint et tui et mei familiares,

ut bono essent animo,

ut uxores eodem jure sint quo viri,

qui capite et superciliis semper est rasis,

abi, quaere, unde domo quis, Cujus fortunae, quo sit patre quove patrono,

pluris est oculatus testis quam auriti decem,

videtur esse quantivis pretii,

a me argentum, quanti (servus) est, sumito,

si ullo in loco frumentum tanti fuit, quanti iste aestimavit,

ager nunc multo pluris est, quam tunc fuit,

ut quisque, quod plurimi sit, possideat, ita, etc.,

magni erunt mihi tuae litterae,

parvi sunt foris arma, nisi, etc.,

an emat denario quod sit mille denarium,

parvi pretii est quod nihili est,

mea mihi conscientia pluris est quam omnium sermo,

neque pluris pretii cocum quam vilicum habeo,

erat (agellus) centum milium nummum,

audiant eos, quorum summa est auctoritas apud, etc.,

ea ut civitatis Rhodiorum essent,

teneamus eum cursum, qui semper fuit optimi cujusque,

quamobrem neque sapientis esse accipere habenas,

sapientis est consilium explicare suum, etc.,

temeritas est florentis aetatis, prudentia senescentis,

est adulescentis majores natu vereri,

Aemilius, cujus tum fasces erant,

tota tribuniciae potestatis erat,

alterius morientis prope totus exercitus fuit,

jam me Pompeii totum esse scis,

hominum, non causarum, toti erant,

plebs novarum, ut solet, rerum atque Hannibalis tota esse,

Dolopes numquam Aetolorum fuerant: Philippi erant,

Ptolemaeus propter aetatem alieni arbitrii erat,

est miserorum ut malevolentes sint,

quod alterum divinitatis mihi cujusdam videtur,

negavit moris esse Graecorum, ut, etc.,

non est gravitatis ac sapientiae tuae, ferre immoderatius casum incommodorum tuorum,

est hoc Gallicae consuetudinis, uti, etc.,

est tuum, Cato, videre quid agatur,

fuit meum quidem jam pridem rem publicam lugere,

quae res evertendae rei publicae solerent esse,

regium inperium, quod initio conservandae libertatis fuerat,

qui utilia ferrent, quaeque aequandae libertatis essent,

ea prodendi imperii Romani, tradendae Hannibali victoriae esse,

nihil tam aequandae libertatis esse quam potentissimum quemque posse dicere causam,

frustrationem eam legis tollendae esse,

vitam hanc rusticam tu probro et crimini putas esse oportere,

etiam quae esui potuique non sunt, contineri legato,

ut divites conferrent, qui essent oneri ferendo,

magis vis morbi curae esset, maxime quod, etc.,

cum solvendo aere (i. e. aeri) alieno res publica non esset,

iniciuntur ea, quae umori extrahendo sunt,

tu nec solvendo eras,

cum solvendo civitates non essent,

auxilio is fuit,

magis curae'st,

cui bono fuerit,

eo natus sum ut Jugurthae scelerum ostentui essem,

tamen ero frugi bonae,

magnoque esse argumento, homines scire pleraque antequam nati sint, quod, etc.,

multi Indicioque sui facti persaepe fuere, Lucr 4, 1019: ejus rei ipsa verba formulae testimonio sunt,

haec res ad levandam annonam impedimento fuit,

cujus rei Demosthenes atque Aeschines possunt esse documento,

obsecro vos ego mi auxilio sitis,

ne quid Captioni mihi sit,

mihi cordi est,

ubi eris damno molestiae et dedecori saepe fueris,

metuo illaec mihi res ne malo magno fuat,

nec Salus nobis saluti jam esse potest,

bono usui estis nulli,

quae sint nobis morbo mortique,

quo magis quae agis curae sunt mihi,

omitto innumerabiles viros, quorum singuli saluti huic civitati fuerunt,

accusant ei, quibus occidi patrem Sex. Roscii bono fuit,

ea dictitare, quae detrimento, maculae, invidiae, infamiae nobis omnibus esse possint,

144: minus ea bella curae patribus erant, quam, etc.,

sciant patribus aeque curae fuisse, ne, etc.,

si hoc perinde curae est tibi quam illud mihi,

quantaeque curae tibi fuit, ne quis, etc.,

quantae sit mihi curae,

si judicibus ipsis aut gloriae damnatio rei aut deformitati futura absolutio,

nec tamen impedimento id rebus gerundis fuit,

vinum murteum est ad alvum crudam,

completae naves taeda et pice reliquisque rebus quae sunt ad incendia,

valvae, quae olim ad ornandum templum erant maxime,

sed domum redeamus, id est ad nostros revertamur,

quodsi in scena, id est in contione verum valet, etc.,

meos amicos, in quibus est studium, in Graeciam mitto, id est ad Graecos ire jubeo,

si Epicurum, id est si Democritum probarem,

ut (sapiens) aegritudine opprimatur, id est miseria,

cum in bona tua invasero, hoc est, cum te docuero,

esse dederat monumentum,

dare un avviso a qn — to warn sb

mettere qn sull'avviso — to put sb on their guard

a mio avviso — in my opinion

a mio avviso è una montatura pubblicitaria — in my opinion it's a publicity stunt

lavoro dalle otto alle cinque — I work from eight to five

andare a lavorare — to go to work

vado a lavorare alle sette — I go to work at seven

va a lavorare! — go and get on with your work!

lavorare in proprio — to work for o.s., be self-employed

lavorare a maglia/ad ago — to knit/do needlework

lavorare a qc — to work on sth

quel bar non lavora molto — that bar isn't doing very well

far lavorare il cervello — to use one's brains

lavorare molto — to do good business

lavorare in perdita — to run at loss

lavorare a maglia — to knit

lavorare all'uncinetto — to crochet

-rsi qcn. — to work on sb

lavorare come un negro — to work like a slave

lavorare come un mulo — to work like a horse

lavorare di gomiti — to elbow one's way

lavorare sott'acqua — to plot, to scheme

sono molto poveri — they're very poor

povero di — lacking in, having little

minerale povero di ferro — ore with a low iron content

aria povera di ossigeno — air low in oxygen

(fraseologia) essere povero in canna — to be as poor as a church mouse

povero illuso! — poor fool!

povera piccola! — poor little thing!

sei un povero stupido! — you're a stupid fool!

povera me! — poor me!

in parole povere — in plain language

povero di spirito — half-wit

povero te se lo fai! — just you dare!

il mio povero marito — my poor (late) husband

i poveri — the poor